Çocuklara Sorumluluk Bilinci Nasıl Kazandırılır?

Çocukların cesaretlendirilmesi ve yönlendirilmesi gerektiğini söyleyen Aile ve Çift Terapisti Şamil Saribaş, çocuklarda sorumluluk bilincini anlattı… Çocuklarımıza sorumluluk kazandırma işine girişmeden önce “sorumluluk” kavramı, bilinci, durumu üzerine yeterince düşünmüş olmak işimizi epeyce kolaylaştıracaktır. Bize şu sorular eşlik edebilir:

• Sorumluluk ne demek, alınır mı yoksa verilir mi?
• Çocuğuma neden sorumluluk kazandırmak istiyorum?
• Düzenli, başarılı, mutlu, zengin olsun diye mi ya da diğerlerinin ihtiyaçlarına empatik yaklaşsın diye mi?
• Biz ne kadar sorumluyuz?
• Nasıl öğrendik?
• Sorumluluk sahibi olmak, sorumlu olmak nasıl işimize yarıyor, yarıyor mu?
• Sorular uzatılabilir ancak biz burada bırakalım. Bu soruların cevaplarını daha sonra çocuğumuza sorumluluklarının reklamını yapmak, sevdirmek için kolaylaştırıcı olarak kullanabiliriz.

ÇOCUKLARI CESARETLENDİRMEK VE YÖNLENDİRMEK GEREKİR

Sorumluluk, tohumları çok erken yaşlarda atılan bir bilinçtir. İzin verildiğinde ve şartlar uygun hale getirildiğinde çocuklar sorumluluk almak ve öğrenmek konusunda aslında çok hazır durumda olmaktalar. Yaşına, gelişimine uygun yapabileceği ve yapmak istediği işleri onun hoş karşılayacağı bir dille ifade ettiğinizde keyifle yapacaktır. Çoğu kez sadece cesaretlendirmek, yönlendirmek ve bilgi vermek çocukları rahatlatıp sürece çok olumlu katkılar sunmaktadır.

BAZI EV İŞLERİNİN SORUMLULUĞUNU VERİN

Ev işlerinde çocukların yapabileceği birçok iş vardır. İyi bir planlamayla evde kimin ne zaman neleri yapacağı (sorumlu olduğu) planlanırsa; çocuk hem ortak yaşamın sorumluluğunun ne anlama geldiğini erken yaşlardan itibaren öğrenmiş olur hem de kendisini ailenin sahici bir üyesi, parçası hisseder.

SEÇİM HAKKI SUNUN

İş bölümü çocuğun ilgilerine, gelişimine ve ihtiyaçlarına uygun yapıldıysa, özellikle seçim hakkı sunulduysa, bundan sonrası kararlı olmakla sağlanacaktır. Çocuk zorlanabilir, bırakabilir, pes edebilir. Bu durumlarda çocuğunuzu destekler, bilgilendirir, cesaretlendirirseniz sürece tekrardan kolayca odaklanacaktır. Yapabildiğinde de; yaptığı iş için, yapma isteğini, çabasını, yardımcı olma arzusu için teşekkür ederseniz daha da motive olacaktır. Sorumlulukla ilgili hedefinizde çocuğun “kendine yetme” durumu, duygusu olduğunda süreç daha farklı işleyecektir. Önemli olan çocuğun bizim ya da hayatındaki diğer kişilerin isteklerini yerine getirmesi değil kendi ihtiyaçlarını karşılayabilmesi ve diğerlerinin ihtiyaçlarına empatik biçimde yaklaşabilmesidir.